In Bethanië ggz wordt het reflexief metamodel van het nieuw ontwikkelde intersectorale kwaliteitsmodel organisatie-breed ingezet. Alle voorzieningen, afdelingen en diensten worden uitgenodigd en zijn ondersteund om ermee aan de slag te gaan. De visie en de uitgangspunten van het reflectief metamodel werden vertaald in een metaproces of reflectief proces.
Visuele weergave
Visuele weergave van een cyclus van het reflectief proces in Bethanië ggz in verschillende stappen:
- de keuze van het kwaliteitsthema
- focus bepalen
- keuze van een kritische vriend
- eventueel samenstelling van een werkgroep
- plannen van en de verzameling van de perspectieven
- het reflectiemoment
- de tussentijd.
Het is een interne kwaliteitstoetsing, die kadert binnen een reflectieve, lerende cultuur, de uitbouw van professionele expertise en het binnenbrengen van meervoudige perspectieven waaronder het patiënten- en familieperspectief.
De diverse perspectieven – de expertise en inhoudelijk inspiratie van patiënten, hun familie en naasten, medewerkers en eventuele (interne en externe) professionele partners- worden meerzijdig en gelijkwaardig met elkaar worden afgetoetst. Ook gevalideerde kennis – zoals visieteksten van de organisatie, beschikbare dataregistratie over het thema, de multidisciplinaire richtlijnen en referentiekaders vanuit de overheid, inzichten uit wetenschappelijk onderzoek … – wordt in dit proces opgenomen.
Patiënten, hun sociale context, medewerkers en eventuele professionele partners worden actief bevraagd in homogene groepen. Bethanië ggz kiest ervoor om niet te starten vanuit een vaste gestandaardiseerde norm, maar wel een volwaardige dialoog en reflectie te faciliteren.
‘Wat te behouden?’ ‘Wat te versterken?’ ‘Wat te veranderen?’ ‘Wat is prioriteit?’ Het zijn open vragen die dit proces helpen sturen. Het Reflec-proces vertrekt daarbij vanuit betekenisvolle participatie: verschillende perspectieven worden bevraagd, de verkregen input en reflecties die hieruit volgen worden samengebracht in een syntheseverslag. Er wordt actief en onderbouwd teruggekoppeld naar alle betrokkenen (patiënten, hun familie en naasten, medewerkers, professionele partners).
Het is essentieel dat het Reflec-proces ondersteunend is voor de klinische werking. Elke voorziening, afdeling of dienst van Bethanië ging, passend bij de visie en de organisatiecultuur, op hun eigen manier met dit meta-proces op meso-niveau aan de slag. De afdelingen van pz Bethanië kregen daarbij de vraag om een keuze te maken uit zes thema’s: preventie van agressie en vrijheidsbeperking, omgaan met suïcidaliteit, patiëntparticipatie, betrekken van de context, lichamelijk welzijn en zorg voor medewerkers. (Bethanië ggz, 2021).
Doelstelling is om in een periode van twee jaar op de afdeling stil te staan bij het gekozen thema. Naast het thema waar expliciet op ingezet wordt, blijven afdelingen uiteraard ook bezig met de andere inhoudelijke thema’s. De manier waarop en wie (afdelingshoofd, kernteam, zorgteam al dan niet samen met patiënt en diens context) de keuze van het thema maakt, kan door de afdeling zelf worden bepaald. De andere voorzieningen en diensten van Bethanië kiezen vrij een thema dat aansluit bij de eigen werking.
Dit Reflec-proces wordt structureel ingebed in het kwaliteits- en klinisch beleid van Bethanië ggz.
